หากจำกันได้ ช่วงเดือน ก.พ.2568 กระทรวงพาณิชย์ โดย “กรมทรัพย์สินทางปัญญา” ได้เปิดตัวโครงการ “Trademark Monitor” เพื่อช่วยเหลือผู้ประกอบการ SME ในการตรวจสอบ “เครื่องหมายการค้า” ที่มีแผน “ส่งออก” ไปยังต่างประเทศ เริ่มนำร่องในกลุ่มประเทศ “อาเซียน” และ “จีน”

ตอนนั้น เปิดรับสมัครผู้ประกอบการ SME เข้าร่วมจำนวน 100 ราย
         
โดยภายใต้โครงการดังกล่าว จะมีผู้เชี่ยวชาญคอย “เฝ้าระวัง” การละเมิดเครื่องหมายการค้า ทั้งการถูกนำเอาเครื่องหมายการค้าไป “แอบจดทะเบียน” หรือแอบเอา “ไปใช้” หรือ “ก๊อปปี้” เครื่องหมายการค้า เป็นเวลา 1 ปี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย
         
การเฝ้าระวัง จะเป็นการ “ป้องกันปัญหา” ก่อนที่จะปัญหาจะเกิดขึ้น เช่น ถูกนำไปจดเครื่องหมายการค้า ก็จะ “ยื่นคัดค้าน” เพราะเป็นการจดไม่สุจริต แต่ถ้า “โชคร้าย” ถูกยื่นจดเครื่องหมายการค้าไปแล้ว ก็จะดำเนินการขอให้ “เพิกถอน” ตามกฎหมาย
         
ที่มาที่ไปของการจัดทำโครงการนี้ เพราะกรมทรัพย์สินทางปัญญา เห็นว่า SME บางรายเมื่อเอาสินค้าไปจัดแสดงในงานแสดงสินค้า มีคนเข้ามาดู แล้วเห็นว่าแบรนด์นี้ น่าจะขายได้ หรือมีโอกาสเติบโต ก็เลยเอาแบรนด์ไปจดเครื่องหมายการค้าไว้ก่อน หรือบางกรณีก๊อปปี้ไปเลย ทำให้ตอนที่ SME จะไปทำตลาด ก็ขายแบรนด์ตัวเองไม่ได้ เพราะถูกจดไปแล้ว หรือไม่ก็โดนสินค้าก๊อปปี้มาขายแข่ง
         


สำหรับ “สินค้าตัวอย่าง” ที่จะช่วยมอนิเตอร์ตอนที่เปิดตัวโครงการ อาทิ เครื่องหมายการค้า Moo Deng (หมูเด้ง) ขององค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ที่มีการยื่นจดเครื่องหมายการค้าแล้ว 4 คำขอ อาทิ อาหาร ของที่ระลึก และลิขสิทธิ์ อาทิ ประติมากรรม
         
จากนั้น กรมทรัพย์สินทางปัญญาก็ทำการ “เฝ้ามอนิเตอร์” อย่างต่อเนื่อง ปรากฏว่า เจอเครื่องหมายการค้า “Moo Deng” ถูกละเมิดในจีน ซึ่งได้ทำการยื่นคัดค้านการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าได้ทัน
         
โดยในกรณีหมูเด้ง หากองค์การสวนสัตว์แห่งประเทศไทย ไม่ทราบว่า “ถูกละเมิด” และทำเรื่อง “ยื่นคัดค้าน” การจดทะเบียนได้ทัน คาดว่า จะทำให้ “สูญเสีย” โอกาสทางการค้าในตลาดจีนสูงกว่า 300 ล้านบาท
         
นอกจากนี้ ยังได้คัดค้านการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า “Hongthai Brand” ของ “บริษัท สมุนไพรไทย หงส์ไทย จำกัด” ที่ตรวจพบในจีนและเวียดนาม และเครื่องหมายการค้า “IRPC” ของ “บริษัท ไออาร์พีซี จำกัด (มหาชน)” ที่ตรวจพบในจีนได้ด้วย
         
นี่ถ้าไม่มีคนคอยมอนิเตอร์ และคอยสอดส่องดูแลให้ คิดดูว่า ผู้ประกอบการไทย จะเสียหายแค่ไหน

โดยทั้ง 3 แบรนด์ที่ตรวจสอบพบ ล้วนแต่เป็นแบรนด์ดัง กำลังได้รับความนิยม ไม่ว่าจะเป็นหมูเด้ง หรือยาดมหงส์ไทย หรือ IRPC ที่เป็นบริษัทปิโตรเลียมและปิโตรเคมีรายสำคัญของไทย

เห็นหรือยังว่า “เครื่องหมายการค้า” มีความสำคัญขนาดไหน
         


ที่ผ่านมา “กรมทรัพย์สินทางปัญญา” ออกมาบอก ออกมากล่าวโดยตลอด ว่า หากผู้ประกอบการ มีแผนที่จะไปทำตลาดต่างประเทศ ไม่ว่าจะเป็นประเทศไหน ก็ต้องไปยื่นจด “เครื่องหมายการค้า” ในประเทศนั้น ๆ ด้วย ถ้าไม่จด ก็มีความเสี่ยงสูงที่จะถูกนำไปแอบจด หรือถูกก๊อปปี้
         
แล้วอย่า “เข้าใจผิด” ว่า จดเครื่องหมายการค้าในไทยแล้ว จะได้รับความคุ้มครองในต่างประเทศด้วย เพราะการขอรับ “ความคุ้มครอง” ในต่างประเทศ ก็ต้องยื่นจดเหมือนกัน โดยปัจจุบัน ทำได้ “ไม่ยาก” สามารถยื่นได้ผ่าน “ระบบมาดริด” ที่สามารถยื่นที่ไทย แต่ขอรับความคุ้มครองได้มากถึง 130 ประเทศทั่วโลก
         
“นางอรมน ทรัพย์ทวีธรรม อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา” บอกว่า โครงการ Trademark Monitor ไม่เพียงช่วยลดความเสี่ยงที่ผู้ประกอบการไทยจะถูกละเมิดเครื่องหมายการค้าในต่างประเทศเท่านั้น แต่ยังเป็นกลไกสำคัญในการเสริมพลังให้ภาคธุรกิจไทยสามารถขยายตลาดสู่ประเทศต่าง ๆ ได้อย่างมั่นใจ
         
ในปีงบประมาณ 2569 จะยังคงดำเนินโครงการนี้อย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นไปตามนโยบาย “นางศุภจี สุธรรมพันธุ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์” ที่สั่งการให้เสริมศักยภาพให้กับผู้ประกอบการไทย
         
โดย “เจ้าของ” เครื่องหมายการค้าของไทยที่มีแผนที่จะส่งออกสินค้าไปยัง “อาเซียน” หรือ “จีน” สามารถสมัครเข้าร่วมโครงการได้ จะเปิดรับผู้สมัครที่สนใจเข้าร่วมโครงการในเดือน พ.ย.2568 และจะคัดเลือกผู้ผ่านเกณฑ์ 100 ราย เข้าสู่การติดตามเฝ้าระวังการละเมิดเครื่องหมายการค้า  
         
งานนี้ มีแต่ “ได้กับได้” ที่สำคัญ “ฟรี” ไม่มีค่าใช้จ่าย
         
มีคน “ช่วยดู” ช่วย “มอนิเตอร์” คิดยังไง มองมุมไหนก็ดี

จะได้เอา “เวลา” ไปทำธุรกิจให้เติบโต ไม่ต้องมา “ห่วงหน้าพะวงหลัง”

ผู้ประกอบการรายใด “ที่สนใจ” เตรียม “เอกสาร-หลักฐาน” ไว้ล่วงหน้าได้เลย

อีกไม่กี่วันก็จะถึงเดือน พ.ย.2568 แล้ว
 
ซีเอ็นเอ